Dieta bezglutenowa – na czym polega i kto powinien ją stosować?

Dieta bezglutenowa – na czym polega?

Celem wprowadzenia diety bezglutenowej jest dostarczenie wraz z codziennym jadłospisem wszystkich składników odżywczych, przy wykluczeniu środków spożywczych, które naturalnie zawierają kompleks białek zbóż o zbiorczej nazwie „gluten”. 

Dieta bezglutenowa jest stosowana w przypadku zdiagnozowania jednostek chorobowych takich jak:

•       celiakia;
•       alergia na pszenicę;
•       nieceliakalna nadwrażliwość na gluten;
•       ataksja glutenowa. 

Najbardziej dotkliwe objawy w postaci dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego daje celiakia. W tej chorobie dieta bezglutenowa musi być prowadzona przez całe życie. Dodatkowo należy przestrzegać wymagań związanych ze strawnością diety i troską o regenerację kosmków jelitowych. W przypadku alergii na pszenicę oraz nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten możliwe jest nabywanie tolerancji na zawierające gluten produkty zbożowe. Właściwie prowadzone żywienie pozwala na zmniejszenie restrykcji lub pełne zniesienie ograniczeń narzuconych w diecie bezglutenowej. 

Dieta bezglutenowa – jakie produkty należy wyeliminować?

Zboża zawierające gluten to przede wszystkim pszenica, żyto, pszenżyto i jęczmień. Owies jest zbożem naturalnie bezglutenowym, jednak osoby cierpiące na nadwrażliwość pokarmową związaną z glutenem, powinny mimo wszystko wybierać produkty, które są oznaczone jako bezglutenowe (znak przekreślonego kłosa). Dodatkowo eliminacji muszą podlegać produkty, na których etykiecie znajduje się informacja, że produkt „może zawierać śladowe ilości glutenu” lub zwrot „na terenie zakładu używany jest gluten”.

Dobrym rozwiązaniem będzie zamówienie cateringu dietetycznego w Łodzi, Lublinie i innych miastach Polski z opcją diety bezglutenowej. Wówczas mamy pewność, że wszystkie posiłki są wolne od glutenu. Dodatkowo możemy zamówić menu o odpowiadającej naszemu zapotrzebowaniu kaloryczności. 

Produkty zakazane w diecie bezglutenowej:

•       mąka pszenna, orkiszowa, jęczmienna, żytnia;
•       makaron pszenny, orkiszowy, żytni;
•       pieczywo;
•       wyroby cukiernicze – ciasta, ciastka, torty, pączki, drożdżówki, rogaliki francuskie;
•       pizza;
•       bułka tarta;
•       otręby zbożowe;
•       kiełki pszenne;
•       płatki zbożowe;
•       kasze – bulgur, manna, kuskus, mazurska, perłowa, wiejska, pęczak, krakowska;
•       produkty mleczne np. jogurty z dodatkiem ziaren lub błonnika zbożowego;
•       wędliny przemysłowe i przetwory mięsne;
•       wyroby garmażeryjne np. pierogi, pyzy, knedle, kopytka;
•       piwo;
•       wyciągi i ekstrakty z ziaren;
•       seitan;
•       oleje z zarodków zbóż. 

Jak komponować dietę bezglutenową?

Jadłospis w diecie bezglutenowej powinien zawierać wszystkie składniki odżywcze, które wynikają z zapotrzebowania. Kluczowe jest zastąpienie produktów zawierających gluten odpowiednimi zamiennikami. Przepisy diety bezglutenowej powinny mieć zbliżony poziom smakowitości do dań kuchni tradycyjnej. Jakie produkty wprowadzić na diecie bezglutenowej? Do wypieków należy stosować bezglutenowe mąki, takie jak m.in. mąka migdałowa, gryczana, jaglana, kokosowa. Dostępne są specjalnie przygotowane mieszanki, które zapewniają dobre właściwości wypiekowe. Do bezglutenowych kasz należą np. kasza jaglana (proso), kasza gryczana, ryż, komosa ryżowa i amarantus. 

Badania pokazują, że eliminacja glutenu bez wyraźnych wskazań lekarskich może prowadzić do niedoborów pokarmowych. Produkty bezglutenowe charakteryzują się niższą zawartością białka, witamin z grupy B, cennych minerałów i błonnika pokarmowego. Dodatkowo produkty bezglutenowe to najczęściej środki spożywcze o wysokim stopniu przetworzenia, przez co zawierają większe ilości tłuszczu, cukru i skrobi, co wpływa na podniesienie indeksu glikemicznego.